[TÌM HIỂU] Công Dụng Tuyệt Vời Của Bột Trà Xanh Đối Với Sức Khỏe và Làm Đẹp

Bột trà xanh là một loại thực phẩm đa năng, không chỉ dùng để làm bánh và thức uống, mà còn có thể mang đến cho bạn rất nhiều lợi ích về sức khoẻ cũng như làm đẹp. Bạn có biết bột trà xanh là gì, nguồn gốc từ đâu và khác biệt với matcha như thế nào không? Hãy cùng Caythuocchuabenh tìm hiểu nhé!

Bột Trà Xanh Là Gì?

Bột trà xanh là một loại trà xanh được nghiền thành bột mịn. Thay vì pha trà và vắt bỏ bã (lá trà), người ta khuấy bột trà xanh với nước sôi và uống luôn cả nước lẫn bã. Do đó, bột trà xanh được cho là có nhiều lợi ích cho sức khoẻ hơn so với trà xanh thông thường.

Bột trà xanh được sử dụng rộng rãi trong nghi thức pha, trình bày và thưởng thức trà của Nhật Bản, được gọi là trà đạo. Ở Nhật Bản, bột trà xanh được gọi là matcha (mạt trà).

Bột Trà Xanh Có Nguồn Gốc Từ Đâu?

Mặc dù bột trà xanh nổi tiếng từ trà đạo Nhật Bản, nhưng loại trà này không có nguồn gốc từ Nhật Bản, mà lại bắt nguồn từ Trung Quốc.

Vào khoảng thế kỷ thứ 6 trở đi, người Trung Quốc đã có văn hoá uống trà phát triển mạnh. Trà vào thời gian này vừa được xem là thuốc, vừa được xem là loại thức uống giúp tỉnh táo. Tuy nhiên, thay vì pha như kiểu hiện đại, lá trà khô được giã thành bột và khuấy với nước sôi để uống.

Một vị sư người Nhật Bản tên là Eisai đã đến Trung Quốc vào thế kỷ 12. Không chỉ học thiền, ông còn mang cách uống trà bột này mang về Nhật Bản. Kết hợp giữa thiền và phương thức pha trà bột, chính ông là người đặt nền móng cho trà đạo Nhật Bản.

Không chỉ sáng tạo ra trà đạo Nhật Bản, thiền sư Eisai còn được tin chính là người trồng những cây trà đầu tiên ở đất nước này. Và trà xanh cũng là loại trà được yêu thích nhất ở nơi đây.

Phân Biệt Bột Trà Xanh Và Matcha

Matcha về cơ bản chính là bột trà xanh. Nhưng do cách làm khác biệt nên không phải loại bột trà xanh nào cũng có thể gọi là matcha.

Khác biệt đầu tiên đó chính là màu sắc. Thường thì matcha sẽ màu sáng và xanh hơn so với bột trà xanh. Trước khi thu hoạch khoảng vài tuần, những cây trà làm nên matcha sẽ được phủ vải để che bớt ánh mặt trời.

Quá trình này khiến cho lá trà cố sản sinh ra nhiều chất diệp lục hơn để quang hợp. Chất diệp lục khiến cho lá trà có nhiều màu xanh lá cây hơn, nên sẽ khiến matcha có màu xanh đẹp mắt hơn.

Khác biệt thứ hai đó là việc bột trà xanh khi pha thường có một chút cặn, còn matcha thì không. Lý do là quy trình làm matcha có một công đoạn để loại bỏ gân và cọng của lá trà, khiến cho bột trà sau khi nghiền sẽ gần như là không có chút cặn nào.

Ngoài ra, matcha được làm ra bằng cách nghiền lá trà bằng cối đá. Nghiền lá trà bằng cối đá thường rất mất thời gian, nhưng được lợi là bột trà thành phẩm rất mịn. Còn bột trà xanh thường được nghiền bằng máy nghiền bằng kim loại, nên bột sẽ không mịn bằng.

Tuy nhiên, nhiều nơi làm bột trà xanh ở Việt Nam cũng đã chuyển sang cối đá, nên trà cũng khá là mịn. Ở Việt Nam, có bột trà xanh Thái Nguyên cũng có chất lượng khá cao, không thua kém gì bột trà xanh Đài Loan.

Khác biệt thứ ba đó là thường bột trà xanh sẽ đắng chát nhiều hơn. Lý do là lá trà làm nên bột trà xanh được quang hợp đầy đủ trước khi thu hoạch, lúc này các nhóm amino acid của lá trà sẽ bị chuyển hoá sang thành các nhóm chất catechin. Catechin thường có vị đắng chát.

Mặc dù có vị đắng chát, nhưng catechin lại rất tốt cho sức khoẻ. Catechin chính là tên gọi những thành phần chống oxy hoá có rất nhiều trong trà xanh. Và hầu hết những lợi ích cho sức khoẻ được biết đến của trà xanh đều nhờ vào những chất chống oxy hoá này.

Nếu bạn muốn tiết kiệm và uống trà xanh vì lý do sức khoẻ, thì bột trà xanh là sự lựa chọn không tồi. Vì loại trà này rẻ hơn nhiều so với matcha, đồng thời chắc chắn sẽ chứa nhiều catechin hơn do lá trà được quang hợp nhiều hơn.

Công Dụng Của Bột Trà Xanh

• Bột trà xanh giúp giảm cân

Bột trà xanh có thể giúp bạn giảm cân hiệu quả nhờ vào các thành phần chống oxy hoá trong trà xanh, đặc biệt là EGCG. Đây là chất chống oxy hoá mạnh nhất trong trà xanh, có khả năng tăng cường khả năng đốt năng lượng của cơ thể, thúc đẩy quá trình oxy hoá mỡ và ức chế sự hấp thu mỡ.

Nhiều nghiên cứu đã cho thấy uống trà xanh thường xuyên có thể giúp giảm cân nhiều hơn so với không uống. Ví dụ, một nghiên cứu của Thái Lan thì 60 người bị béo phì được chia thành hai nhóm có cùng chế độ ăn kiêng như nhau. Riêng có một nhóm thì được cho uống thuốc có chứa chiết xuất trà xanh. Kết quả sau 12 tuần cho thấy nhóm được uống thêm chiết xuất trà xanh giảm cân nhiều hơn hẳn.

Tuy nhiên, bạn cũng cần lưu ý là bột trà xanh không phải là thuốc chữa bệnh. Bạn cần phải kết hợp với việc ăn kiêng và tập thể dục để có kết quả tốt nhất. Ngoài ra, bạn cũng nên uống bột trà xanh ngay sau khi pha, vì các thành phần chống oxy hoá trong trà xanh rất không ổn định và sẽ mất dần theo thời gian.

• Bột trà xanh giúp đẹp da

Bột trà xanh không chỉ tốt cho sức khoẻ khi uống, mà còn có thể dùng để làm mặt nạ đắp da. Bởi vì bột trà xanh có kích thước nhỏ, có khả năng len lỏi vào các lỗ chân lông trên da của chúng ta và giúp loại bỏ chất bỡ nhờn dư cũng như bụi bẩn đang bám vào lỗ chân lông.

Không chỉ vậy, trong trà xanh còn có những thành phần giúp tốt cho da, đặc biệt là cho da mụn. Bạn có thể giảm mụn cũng như nhiều triệu chứng về da khác bằng cách uống cũng như đắp mặt nạ bột trà xanh.

Nhiều nghiên cứu cho thấy thành phần polyphenol có trong trà xanh không chỉ giúp giảm mụn hiệu quả, mà còn giúp làm giảm nhờn ở da, qua đó giúp ngừa mụn mới hình thành. Ngoài ra, trà xanh còn có khả năng chống viêm, chống nhiễm trùng và làm dịu da.

Không chỉ hiệu quả qua đường bôi ngoài da, uống trà xanh thường xuyên cũng có thể giúp giảm mụn. Một nghiên cứu của Đài Loan với sự tham gia của 80 phụ nữ cho thấy uống trà xanh hàng ngày trong 4 tuần có thể giúp giảm đáng kể mụn ở mặt, đặc biệt là phần mũi, quanh miệng và cằm.

Khi kết hợp với các loại nguyên liệu tự nhiên khác, bạn có thể tạo ra những loại mặt nạ trà xanh phù hợp cho từng vấn đề về da. Ví dụ, bạn có thể kết hợp bột trà xanh với mật ong để làm mặt nạ dưỡng ẩm, bột trà xanh với sữa chua để làm mặt nạ làm sáng da, bột trà xanh với chanh để làm mặt nạ trị thâm mụn, v.v…

• Bột trà xanh giúp ngừa ung thư

Một trong những công dụng được biết đến nhiều nhất của trà xanh đó chính là ngừa ung thư. Và quả thật đã có một số bằng chứng cho thấy uống trà xanh thường xuyên giúp làm giảm nguy cơ mắc một số bệnh ung thư, bao gồm:

• Ung thư tuyến tiền liệt: Một nghiên cứu của Mỹ với sự tham gia của hơn 69.000 người cho thấy những người uống trà xanh ít nhất 5 ly mỗi ngày có nguy cơ mắc ung thư tuyến tiền liệt thấp hơn 48% so với những người không uống.
• Ung thu vú: Một nghiên cứu của Nhật Bản với sự tham gia của hơn 40.000 phụ nữ cho thấy những người uống trà xanh ít nhất 3 ly mỗi ngày có nguy cơ tái phát ung thu vú sau khi điều trị thấp hơn 31% so với những người không uống.
• Ung thư thực quản: Một nghiên cứu của Trung Quốc với sự tham gia của hơn 18.000 người cho thấy những người uống trà xanh ít nhất 3 ly mỗi ngày có nguy cơ mắc ung thư thực quản thấp hơn 57% so với những người không uống.

Các nhà khoa học cho rằng các thành phần chống oxy hoá trong trà xanh có khả năng bảo vệ các tế bào khỏi bị tổn hại do các gốc tự do, qua đó giúp ngăn chặn sự biến đổi gen gây ung thư. Ngoài ra, trà xanh còn có khả năng làm giảm viêm và ức chế sự phát triển và di căn của các khối u.

Tuy nhiên, bạn cũng cần lưu ý rằng bột trà xanh không phải là thuốc chữa bệnh. Bạn không nên dùng bột trà xanh để thay thế cho các phương pháp điều trị y khoa. Bạn chỉ nên xem bột trà xanh là một phần của chế độ ă

• Bột trà xanh giúp ngăn ngừa xơ vữa động mạch

Xơ vữa động mạch là tình trạng các chất béo tích tụ vào thành mạch máu, tạo thành các mảng bám làm hẹp lòng mạch và cản trở máu lưu thông. Điều này có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm như đau thắt ngực, nhồi máu cơ tim hay đột quỵ.

Trà xanh có chứa nhiều chất chống oxy hóa, trong đó có các polyphenol như catechin và epigallocatechin gallate (EGCG). Các chất này có khả năng ức chế quá trình oxy hóa của cholesterol LDL (hay còn gọi là cholesterol xấu), ngăn ngừa sự hình thành và phát triển của các mảng bám trong động mạch.

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng uống trà xanh có liên quan đến việc giảm nguy cơ mắc bệnh xơ vữa động mạch. Một nghiên cứu dài 11 năm trên 40.530 người Nhật Bản cho thấy những người uống 5 tách trà xanh hoặc hơn mỗi ngày có tỷ lệ tử vong do bệnh tim mạch thấp hơn 26% so với những người uống ít hơn 1 tách mỗi ngày. Một nghiên cứu khác trên 14.001 người Hàn Quốc cũng cho kết quả tương tự.

• Bột trà xanh giúp điều hoà huyết áp

Huyết áp cao là yếu tố nguy cơ gây ra các bệnh tim mạch và đột quỵ. Huyết áp cao có thể do nhiều nguyên nhân, trong đó có sự co thắt của các mạch máu do căng thẳng hay tăng tiết của hormone angiotensin II.

Trong Đông y, trà xanh được coi là một loại thuốc có khả năng điều hoà huyết áp. Các nghiên cứu hiện đại cũng đã chứng minh được điều này. Trong trà xanh có chứa các catechin, đặc biệt là EGCG, có tác dụng ức chế enzyme chuyển angiotensin (ACE), giảm sự tạo ra của hormone angiotensin II, từ đó giúp giãn nở các mạch máu và hạ huyết áp.

Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng uống trà xanh có thể giảm nguy cơ mắc huyết áp cao. Một nghiên cứu trên 1.507 người Đài Loan cho thấy những người uống trà xanh hoặc trà ô long ít nhất 120 ml mỗi ngày trong một năm có nguy cơ mắc huyết áp cao giảm 46% so với những người không uống trà. Một nghiên cứu khác trên 4.280 người Nhật Bản cũng cho kết quả tương tự.

• Bột trà xanh giúp giảm nguy cơ đột quỵ

Đột quỵ là tình trạng máu không đủ lưu thông đến não, gây ra tổn thương não và các triệu chứng như liệt nửa người, nói lắp, mất khả năng nhận thức hay bất tỉnh. Đột quỵ có thể do các mảng bám trong động mạch não bị vỡ hay bị tắc nghẽn bởi các cục máu đông.

Uống trà xanh có thể giúp giảm nguy cơ đột quỵ bằng cách ức chế sự hình thành và phát triển của các mảng bám, giãn nở các mạch máu, giảm huyết áp và chống oxy hóa. Ngoài ra, trà xanh còn có chứa vitamin K, một vitamin có vai trò quan trọng trong quá trình đông máu, giúp ngăn ngừa các cục máu đông gây tắc nghẽn.

Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng uống trà xanh có thể giảm nguy cơ đột quỵ. Một nghiên cứu khảo sát trên 12 tỉnh của Trung Quốc cho thấy những người uống trà xanh ít nhất 3 tách mỗi tuần có nguy cơ đột quỵ thấp hơn 62% so với những người không uống trà. Một nghiên cứu khác trên 6.212 người Hàn Quốc cũng cho kết quả tương tự.

• Bột trà xanh giúp ngừa bệnh tiểu đường

Bệnh tiểu đường là tình trạng sự điều hoà lượng đường trong máu bị rối loạn do thiếu hoặc kháng insulin, một hormone giúp vận chuyển glucose từ máu vào các tế bào. Bệnh tiểu đường có thể gây ra các biến chứng như suy thận, mù lòa, loét chân hay tim mạch.

Trong trà xanh có chứa các catechin, đặc biệt là EGCG, có khả năng kích thích sự phân giải glucose trong gan và cơ bắp, giảm sự hấp thu glucose trong ruột và tăng sự tiêu thụ glucose của các tế bào. Nhờ vậy, uống trà xanh có thể giúp kiểm soát lượng đường trong máu và ngăn ngừa biến chứng của bệnh tiểu đường.

Một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng uống trà xanh có thể giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường. Một nghiên cứu dài 5 năm trên 17.413 người Nhật Bản cho thấy những người uống 6 tách trà xanh hoặc hơn mỗi ngày có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2 giảm 33% so với những người uống ít hơn 1 tách mỗi tuần. Một nghiên cứu khác trên 286.701 người châu Âu cũng cho kết quả tương tự.

Cách Làm Bột Trà Xanh

Để có thể tự làm bột trà xanh tại nhà, bạn cần lưu ý một số điều sau đây để có được bột trà xanh chất lượng cao:

• Cách chọn lá trà xanh

Để làm bột trà xanh, bạn cần chọn những lá trà xanh khô, sạch và tươi. Bạn nên chọn những lá trà xanh được thu hái vào mùa xuân, khi chúng còn non và xanh. Bạn có thể mua lá trà xanh khô ở các cửa hàng bán trà hoặc online. Bạn nên chọn những loại trà xanh có nguồn gốc rõ ràng, không chứa hóa chất hay phụ gia.

• Cách xay bột trà xanh

Để xay bột trà xanh, bạn cần có một máy xay nhỏ và sắc nét. Bạn có thể dùng máy xay cà phê, máy xay sinh tố hoặc máy xay gia vị. Bạn nên rửa sạch máy xay trước khi dùng để loại bỏ các mùi lạ hoặc dư vị của các nguyên liệu khác.

Bạn cho một lượng vừa phải lá trà xanh khô vào máy xay, không nên quá đầy để dễ dàng quay. Bạn bật máy ở tốc độ cao và xay trong khoảng 30 giây đến 1 phút, tùy theo độ mịn mong muốn. Bạn dừng lại để lắc nhẹ máy xay vài lần để đảm bảo các lá trà được xay đều.

Sau khi xong, bạn lấy ra bột trà xanh và lọc qua một cái rây nhỏ để loại bỏ các phần còn sót lại. Bạn có thể cho các phần còn sót lại vào máy xay và tiếp tục quá trình cho đến khi được bột mịn.

• Cách sử dụng bột trà xanh

Bột trà xanh có thể sử dụng cho nhiều mục đích khác nhau. Bạn có thể dùng bột trà xanh để làm bánh, chè, sữa chua, kem hoặc smoothie. Bạn chỉ cần cho một ít bột trà xanh vào công thức của bạn và trộn đều. Bạn sẽ có được món ăn hay thức uống có màu xanh đẹp mắt và hương vị thơm ngon.

Bột trà xanh cũng có thể dùng để làm mặt nạ, tẩy da chết hoặc kem dưỡng da. Bạn có thể pha bột trà xanh với nước, sữa, mật ong hoặc dầu dừa để tạo ra hỗn hợp phù hợp với loại da của bạn. Bạn thoa hỗn hợp lên da và để trong khoảng 15 đến 20 phút rồi rửa sạch. Bạn sẽ cảm nhận được da sáng mịn, mềm mại và khỏe mạnh.

Caythuocchuabenh hy vọng bạn đã hiểu rõ hơn về bột trà xanh và matcha sau khi đọc bài viết này. Bột trà xanh là một nguyên liệu thiên nhiên, an toàn và hiệu quả cho sức khỏe và làm đẹp. Bạn hãy thử tự làm bột trà xanh tại nhà và khám phá những công dụng tuyệt vời của nó nhé!